Amerikan Üniversitelerine Transfer (Yatay Geçiş)

Üniversite’de öğrencisiniz. Fakat okulunuzdan, bölümünüzden pek de memnun değilsiniz, başka bir okulda daha iyi bir öğrenim göreceğinize, daha iyi bir eğitim alacağınıza inanıyorsunuz. Veya, üniversite öğreniminizi yarıda bırakmıştınız, gün geldi devamını getirmek istiyorsunuz. Ya da 2 yıllık bir yüksek okulu başarıyla tamamladınız, ön lisans diplomanızı aldınız, ama daha da ilerisine gitmek, öğreniminizi 4 yıllık bir okulda sürdürmek istiyorsunuz. Yahut da, okulunuz şu veya bu sebepten kapandı, siz de açıkta kaldınız, fakat üniversite tahsilinizi bu yüzden yarıda kesmek gibi bir niyetiniz yok. O zaman sizin için gündeme transfer gelecektir.

Öğreniminizi Amerika Birleşik Devletlerinde sürdürmek istediğinizi varsayalım. Genelde Amerikan üniversiteleri transfer konusunda oldukça donanımlıdır. Başvuruları değerlendirip şartları uyan öğrencileri kabulde de hayli isteklidirler. Bununla ilgili genel bilgiyi aşağıda bulabilirsiniz.

Transfer veya yatay geçiş… Okul veya bölüm değiştirmek, yani bir okuldan veya bölümden başkasına nakil yaptırmak… Bu, Amerika Birleşik Devletleri’nde çok yaygındır. Yüksek öğrenim gören öğrencilerin birçoğu, çeşitli sebeplerle, okumakta oldukları üniversiteden bir başkasına geçerler, ya da alan değiştirirler. Transfer imkanı Amerika’da okuyan yabancı öğrencilere de tanınır. Örneğin üniversitenizden memnun değilseniz, transfer için şart koşulan asgari not ortalamasını tutturmak kaydıyla başka bir üniversiteye geçebilirsiniz. Veya ilk gittiğiniz okul size pahalı geldiyse, daha hesaplı başka bir okula başvurabilirsiniz. Bulunduğunuz üniversitede zorlanıyorsanız, notlarınızın çok düşük olmaması kaydıyla, size daha kolay gelebilecek bir okula, veya size daha uygun bir dala da kayabilirsiniz.

Amerika’da okurken başka bir üniversiteye transfer için yapılması gereken işlemler, tamamlanması icap eden formaliteler vardır. Bununla ilgili detayı okulun uluslararası öğrenci ofisinden, yabancı öğrenci danışmanlığından öğrenebilirsiniz. Burada önemli olan gecikmemek, başvuruyu son ana bırakmamaktır.

Türk üniversitelerinde okuyan öğrencilerin de Amerikan üniversitelerinin ara sınıflarına transfer olmaları mümkündür. Şartlar ve yapılması gereken işlemler Amerikan üniversitelerine giriştekilerle hemen hemen aynıdır. Bunları kısaca sıralayalım:

Birincisi, ve belki en önemlisi, Amerikan üniversitelerindeki okul ve geçim masraflarını karşılayabilmektir. Amerika’da yüksek öğrenim paralıdır. Bir yıllık toplam masraf ünlü özel okulların bazılarında 80,000 – 85,000 dolara kadar çıkabilir. Daha hesaplı üniversitelerde de toplam masraf minimum 35,000 – 40,000 dolar civarındadır. Bunu karşılayabildiğinizi varsayarak, diğer faktörlerin en önemlileri şunlardır:

1. İngilizce bilgisi: İngilizcenizin çok iyi, yani Amerikan okullarında dersleri rahatlıkla takip edip dersin gereklerini yerine getirecek düzeyde olması şarttır. İngilizce yeterliği TOEFL veya IELTS testleriyle ölçülür. Eğer İngilizceniz istenen düzeyde değilse Amerika’da önce bir dil okuluna gitmeniz gerekecektir.
2. Akademik bakımdan yeterli olmak: Bu, aldığınız diploma veya çıkış belgesiyle ve genel not ortalamanızla ölçülür. Evrak olarak size transkript, yani daha önce aldığınız dersleri ve notları ve de not ortalamanızı gösteren resmi bir çizelge gerekecektir. Transferde, mesela lisans düzeyindeki transferlerde, öğrencinin lise notlarından başka, ek olarak, Türkiye’deki üniversitesinde ya da meslek yüksek okulunda almış olduğu dersleri ve notları da belgelendirmesi gerekir. Aynı mantıkla, yüksek lisans düzeyindeki transferlerde üniversite notlarınıza ek olarak lisansüstü öğreniminiz boyunca sergilediğiniz performansı gösteren transkript istenir.
3. Bilgi ve Yetenek Testleri: Transfer aşamasında normalde SAT, GRE, GMAT gibi testler istenmez. Ama bu testleri daha önce almışsanız bazı okullar sonuçlarını ek değerlendirme için isteyebilirler. Eğer vaktiyle bunlardan çok iyi puanlar almışsanız, istenmese bile elinizi güçlendirmek için gönderebilirsiniz.
4. Referans mektupları: Okulların çoğu sizi tanıyan ve takdir eden öğretmenlerinizden referans mektubu da isteyebilirler.

Transferi gerçekleştirebilmek için Türkiye’deki üniversitenizde tutturmuş olduğunuz not ortalaması önemlidir. Örneğin bazı üniversiteler, transfer için başvuran öğrencilerden 4 üzerinden asgari 3 civarında bir not ortalaması talep edebilirler. Daha düşük not ortalaması ile de transfer öğrenci kabul eden birçok üniversite vardır. Ancak 4 üzerinden 2’nin altındaki öğrencilerin transfer için kabul edilme şansı düşük, onları kabul edecek okul sayısı azdır.

Birçok Amerikan üniversitesi sizi transfer öğrenci olarak kabul etse bile, eski okulunuzda 4 üzerinden 3, ya da 10 üzerinden 7’nin altında notlarla geçmiş olduğunuz dersleri size tekrarlatabilir. Dolayısıyla, 4 üzerinden 2’nin altında not ortalamasına sahip öğrenciler kabul edilse bile derslerinin çok az bir bölümü sayılır.

Eğer notlarınız berbatsa, veya kötü notlarınız yüzünden okuldan atılmışsanız, transferi unutup öğrenime yeniden başlamak daha hayırlıdır. Daha önceki öğreniminizde geçer not aldığınız bir iki dersi belki saydırabilirsiniz.

Transfer genellikle aynı sahada olur. Örneğin, Türkiye’de elektrik mühendisliğinde okuyan bir öğrenci Amerika’ya aynı konuda veya çok yakın bir sahada okumak üzere transfer olabilir. Eğer bütün dersleri iyiyse ve ileri sınıflarda değilse bu öğrenci normal olarak dönem veya yıl kaybına uğramayacaktır. Belki bazı okullar bir-iki dersi tekrarlatabilirler. Aynı öğrencinin başka bir bölüme, sözgelimi işletme bölümüne transferi de mümkündür. Fakat bu durumda öğrencinin daha önce hiç okumadığı dersleri alarak eksikliklerini kapaması gerekeceğinden normalde dönem veya sene kaybı söz konusu olacaktır.

Öğrenci için en uygun transfer, üniversitenin ikinci veya üçüncü sınıfına yapılanıdır. Bunun için normal olarak bir yıl, en azından bir dönem öncesinden müracaat gerekir. Üç yıllık üniversite öğrenimini tamamlamış/tamamlamak üzere olan öğrencinin ise transferi tavsiye edilmez. Çünkü Amerikan üniversitelerinden diploma alabilmek için bunlara belirli bir müddet devam etme ve bu müddet zarfında belirli bir kredi miktarını dolduracak kadar ders alma mecburiyeti vardır. Bu, genellikle bir yıldan fazla, hatta bazen iki yıllık öğrenimi gerektirdiğinden, son başvuru tarihleri (deadline) de dikkate alındığında, üst sınıflara gelmiş bir öğrencinin transferi dönem ve hatta sene kaybı demektir.
Türkiye’deki iki veya üç yıllık yüksek okulları bitirerek ön lisans derecesiyle mezun olanların da Amerikan üniversitelerinin ara sınıflarına transferi, yani dikey geçiş, yukarıda belirtilen şartlar dahilinde mümkündür.

Türkiye’de bir, iki, veya üç yıl okuduktan sonra öğrenimi yarıda kesmiş şahıslar da transfer için başvurabilirler. Türkiye’den doğrudan başvurulabilir, ya da Amerika’ya öğrenime devam niyetiyle gidilecekse, okunmuş yıllarla ilgili transkriptleri yanınızda götürmek tavsiye olunur. Çünkü iyi not alınmış derslerin bir kısmını Amerika’da saydırarak öğrenimi daha kısa sürede tamamlamak mümkündür.

Yüksek lisans düzeyinde de dönem/sene kaybını göze almak kaydıyla bir okuldan diğerine transfer yapılabilir. Ancak doktora öğrencilerinin transferinde, normal olarak, doktora derslerinin çok azı sayılır; birçok halde de hiçbiri sayılmaz. Yani normalde doktorada transfer olmaz, doktoraya ancak yeni baştan başlanabilir.

Diğer taraftan, Amerikan üniversitelerinde okuyan Türk öğrencilerin tersten, yani Türkiye’deki üniversitelere transferi mümkündür. Bunun şartları hakkında bilgi için bu üniversitelere ve ilgili bölümlere başvurmalıdır.

Süreyya Ersoy -Yurtdışı Eğitim Danışmanı
Türk-Amerikan Üniversiteliler Derneği
www.turkamerican.org