Almanya’da Yükseköğrenim

Üniversiteyi yurtdışında okumak birçok gencin hayallerini süslemekte. Peki neden? Hangi beklentilerle kurulur bu hayaller? Ne tür faydaları, katkıları olacaktır üniversite için yurtdışına gitmenin? Bu sorunun kuşkusuz birden fazla cevabı var: Her şeyden önce yabancı bir dili yerinde öğrenebilir ve kullanabilirsiniz. O dili iyice içselleştirerek, o ülkenin kültürünü yakından tanıyabilirsiniz. Farklı kültürlerde yetişmiş insanlarla diyalog kurabilme becerileriniz gelişir. Otonom, kendi kararlarını kendi başına veren bir birey olma fırsatını erken yaşta elde edersiniz. Zorluklarla tek başına mücadele edebilmeyi öğrenirsiniz. Ve belki de en önemlisi, mesleğini icra ederken iki dili aynı akıcılıkta kullanabilen bir birey olarak iş hayatına ayrıcalıklı bir konumda başlayabilirsiniz.

Yükseköğreniminizi Almanya’da yaparsanız bunlardan çok daha fazla artınız, birden fazla avantajınız olur:

• Almanya’daki üniversitelerin çoğu kamu kurumu statüsündedir ve bunlarda yükseköğrenim hem AB vatandaşları hem de AB vatandaşı olmayanlar için ücretsizdir. Sadece her dönem, üniversiteden üniversiteye değişen, 150-300€ arasında dönemlik bir katkı payı ödenir. (Baden-Württemberg eyaletindeki üniversitelerde 2017-18 eğitim yılından itibaren AB vatandaşı olmayan öğrencilerden sömestr başına 1.500€ alınmaya başlandı. Kalan 15 eyaletteki üniversitelerde henüz böyle bir uygulama başlatılmadı). Alınan bu ücrete toplu taşıma olanaklarından ücretsiz faydalanmanızı sağlayan bir seyahat kartı dâhildir. Bazı lisans ve yüksek lisans programlarında, programın bağlı bulunduğu üniversitenin kararıyla dönemlik katkı payı dışında ücret talebi de söz konusu olabilir.
• Almanya’daki yükseköğrenim kurumlarında araştırmacılara geniş olanaklar sunulur, güncel uluslararası bilimsel araştırmalar, bilim ve teknolojideki son gelişmeler eğitim alanına hızlı bir şekilde aktarılır ve böylece her alanda yüksek standartlarda eğitim verilir. Genel olarak Almanya’daki yükseköğrenim kurumları öğrencileri analitik düşünmeye, neden-sonuç ilişkilerini saptamaya, bilimsel araştırma yapmaya, problem çözmeye, takım çalışması içinde yer almaya, proje yürütmeye ve derslere aktif olarak katılmaya teşvik eder.
• Almanya’da yükseköğrenim kurumları ikiye ayrılır: üniversiteler (Universität) ve uygulamalı bilimler yüksekokulları (Fachhochschule/Hochschule der angewandten Wissenschaften). Farklı yapılandırılmış olan bu iki üniversite çeşidinden kendinize uygun olanını seçebilirsiniz. Fachhochschule (FH) adı verilen yükseköğrenim kurumları ön lisans diploması veren meslek yüksekokulları değildir. Üniversite statüsündedirler ve bachelor, yani lisans diploması verirler. Ayrıca FH’larda master yapılabilir. Üniversitelerde araştırma ağırlıklı eğitim verilirken‚ FH’larda uygulama ağırlıklı eğitim verilir. İş hayatında gerekli olan pratik alanlarda yoğunlaşılır; dolayısıyla iş hayatına yönelik üniversite seviyesinde iyi bir eğitim verilir. Öğrencilerin yoğun şekilde uygulamalı eğitim almasını sağlayan FH’lar iş dünyasının spesifik ihtiyaçlarını karşılayan bölüm ve staj seçenekleri de sunar. FH’lar endüstri ve işletmelerle yakın bir işbirliği içerisinde çalışır ve müfredat ve program içerikleri sanayi ve işletmelerin ihtiyaçları göz önüne alınarak planlanır. Bu okullarda ağırlıklı olarak mühendislik, tasarım, sosyal hizmet ve işletme benzeri bölümler bulunur. Tıp, veterinerlik, diş hekimliği ve eczacılık fakülteleri FH’larda bulunmaz, yalnızca üniversitelerde açılabilir.
• Sanat ve iletişim alanında eğitim almak isteyenler için de Almanya’da görsel sanatların, güzel sanatların ve müziğin çeşitli branşlarında eğitim verilen yüksekokullar (Kunsthochschulen, Medienhochschulen) ve konservatuvarlar bulunuyor.

Almanya’da üniversite eğitimi için geniş bir tercih yelpazesi mevcuttur. 2017-18 eğitim yılında Almanya’da mevcut 429 yükseköğretim kurumundan 106’sı Universität (Üniversite), 248’i Fachhochschule (Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu), 53’ü Kunsthochschule (Güzel Sanatlar Yüksekokulu), 16’sı Theologische Hochschule (İlahiyat Yüksekokulu) ve 6’sı Pädagogische Hochschule’dir (Eğitim Yüksekokulu). Bu üniversiteler lisans, master ve doktora seviyelerinde toplamda 19.000’den fazla program sunuyorlar. Almanya’da bulunan bütün elit üniversiteler kamu üniversiteleridir. Bologna Süreciyle birlikte, 2012’den itibaren, Almanya’da eskiden verilen farklı diploma unvanları standartlaştırılmış, Bachelor, Master ve PhD olarak düzenlenmiştir. Eğitim dili İngilizce olan yüzlerce program mevcuttur. Tıp, veterinerlik, eczacılık, diş hekimliği, hukuk, öğretmenlik gibi bazı bölümler haricinde genel olarak öğrenim üç yıllık Bachelor ve iki yıllık Master programlarından oluşur. Tercih edeceğiniz üniversite akademik geçmişiniz, yatkınlıklarınız ve gelecekle ilgili planlarınızla yakından ilişkilidir.

Almanya’da 2017-18 eğitim yılı itibariyle 2.800.000’den fazla üniversite öğrencisi bulunuyor ve bu sayının yaklaşık %13’ünü yabancı öğrenciler oluşturuyor. Almanya’da Türkiye kökenli üniversite öğrencisi sayısı 39.000’in üzerinde ve bunun 7.600’den biraz fazlasını Türkiye’den giden öğrenciler oluşturuyor. Almanya, Erasmus programlarında Türkiye’den giden öğrencilerin tercih ettiği ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor.

TU 9 Üniversiteleri

Almanya’daki teknik üniversitelerden bazıları biraraya gelerek ‘TU9’ isimli inisiyatifi oluşturmuştur. (www.tu9.de): RWTH Aachen, TU Berlin, TU Braunschweig, TU Darmstadt, TU Dresden, Leibniz Universität Hannover, Karlsruher Institut für Technologie, TU München ve Universität Stuttgart. Mühendislik ya da teknik alanlardan birinde okumak isteyen öğrenciler interdisipliner ve uluslararası birçok program sunan bu üniversitelerden birini de seçebilirler. Almanya’da mühendislik mezunlarının yaklaşık %51’i TU9 üniversitelerinden mezundur ve tüm üniversite öğrencilerinin yaklaşık %10’u TU9 üniversitelerinde yükseköğrenim görmektedir. Yine mühendislik alanındaki doktora çalışmalarının yaklaşık %57’si TU9 üniversitelerinde yürütülmektedir.

Başvuru koşulları

Almanya’da herhangi bir lisans programına başvurabilmek için lise mezunu olmak ve Türkiye’de merkezi yerleştirme sistemiyle örgün bir üniversite programına yerleştirilmiş olmak gerekiyor. YKS Sınav Sonuç Belgesinde yazan programla aynı isimde ya da benzer bir lisans programına başvurulabiliyor. Yüksek lisansa başvurmak içinse dört yıllık bir lisans programından mezun olmak ya da mezuniyet aşamasında olmak gerekiyor. Almanca veya İngilizce dil yeterliliğini başvuruda bulunulacak bölümün talep ettiği belgeyle kanıtlamak gerekiyor.

Abitur, DSD II, Goethe-Zertifikat C2, Testdaf 4-5, DSH 2-3 ve Telc Deutsch C1 belgelerinden biriyle tüm Almanca programlara başvurmanız ekseriyetle mümkün olacaktır.  Bunun yanısıra Almanya’da İngilizce yükseköğrenim görmek mümkün. İngilizce eğitim verilen yükseköğrenim programları genellikle, TOEFL veya IELTS sınav sonuçlarından birini, ilgili program için gereken minimum puanı almak şartıyla kabul ediyorlar.

Almanya’daki yükseköğretim kurumları merkezi bir sisteme bağlı olmayan özerk kurumlar olduğu için başvuru şartlarını kendileri belirliyor ve bireysel başvurular arasından öğrencilerini kendileri seçiyor. Başvuru dosyasında istenen belgeler genelde aşağıdaki şekilde oluyor. Türkçe belgeler kabul edilmiyor, Türkçe belgelerin mutlaka üniversitenin kabul edeceği yabancı dillerden birine çevrilmesi gerekiyor:

• Başvuru Formu
• Yabancı Dil Yeterlilik Belgesi
• ÖSYM Sonuç Belgesi
• Lisans için: Lise Not Dökümü, Lise Diploması
• Yüksek Lisans için: Transkript, Üniversite Diploması
• Ayrıntılı Özgeçmiş ve Niyet Mektubu
• Akademik referans mektubu
• Varsa diğer sertifikalar ve staj katılım belgeleri

Başvuru için gerekli belgeler ve başvuru şartları okuldan okula farklılıklar gösterebiliyor. Bu yüzden başvuracağınız okulun internet sitesini  dikkatle inceleyerek başvuru şartlarını öğrenmenizi öneriyoruz.

Almanya’daki lisans, yüksek lisans ve doktora programlarını aşağıdaki linkleri kullanarak araştırabilirsiniz:

http://www.daad.de/international-programmes
www.hochschulkompass.de
www.phdgermany.de

DAAD hakkında

DAAD (Deutscher Akademischer Austauschdienst) 1925 yılında kurulmuş, dünyanın her köşesinden öğrencilere ve araştırmacılara burs olanakları sunan, ülkelerarası akademik işbirliğini destekleyen, Almanya merkezli, dünyanın en büyük burs ve eğitim kuruluşudur. DAAD İstanbul ve Ankara Danışma Merkezleri’nde Almanya’daki yükseköğrenim koşulları, araştırma ve burs olanakları konusunda genel bilgiler verilmektedir. Almanya’da yükseköğrenim ve DAAD bursları hakkındaki bilgilere www.daad.de, www.daad-turkiye.org ve www.funding-guide.de adreslerinden ulaşabilirsiniz.